بارى؛ سالك راه خدا را بعد از توبه، لازم است از مشارطه، مراقبه و محاسبه در اول صبح، مشارطه با نفسش نماید؛ مشارطه شریك و سهیم‏ در اعز و انفس سرمایه‏ها و در عرض روز تا وقت خواب، مراقبه كامل و در وقت خواب، محاسبه كامل از تمام آنچه در این مدت صرف كرده است از وقتش و از قواى ظاهرى و باطنى و آنچه از نعمت‏هاى الهى در آن صرف كرده و یا مهمل گذاشته، همه اینها به قرارى كه علماى اخلاق نوشته‏اند، عمل نماید، تفصیل آن را موكول به كتب اخلاق كه نوشته شده - واقعاً هم خوب نوشته‏اند - مى‏نماید ولى به چند فقره اهم كه خیلى مؤثر است اشاره مى‏شود و آن، این است: وقت خواب، انسان محاسبه نفس و علاج خیانت‏هاى نفس را به قدر طاقت بر خودش جداً مخمر نماید و آنچه فعلاً ممكن است از توبه و تدارك، بكند و آنچه تأخیر لازم است عزم جدى بر آن داشته باشد و بداند حالا كه مى‏خوابد، خواب هم در واقع برادر مرگ است. صریح آیه مباركه است كه مى‏فرماید: الله یتوفى الأنفس حین موتها و التى لم تمت فى منامها فیمسك التى قضى علیها الموت و یرسل الأخرى الى أجل مسمى ان فى ذلك لآیات لقوم یتفكرون،خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى‏كند و ارواحى را كه نمرده‏اند نیز به هنگام خواب مى‏گیرد؛ سپس ارواح كسانى كه فرمان مرگشان را صادر كرده نگه مى‏دارد و ارواح دیگرى را (كه باید زنده بمانند) بازمى‏گرداند تا سرآمدى معین؛ در این امر نشانه‏هاى روشنى است براى كسانى كه اندیشه مى‏كنند. پس لازم است كه فى‏الجمله، عده موت را از تجدید عهد ایمان كرده و با طهارت، روى به قبله و روى دل به قبله حقیقیه نموده به نام خدا اعمال وارده عندالنوم را به قدر قوه به عمل آورده، تسلیم روح و نفس خود را به حضرت او - جل جلاله - نماید و از اعمال وقت خواب، اهمیاتش را ترك ننماید كه عبارت باشد: اولاً در دخول رختخواب، بسم الله الرحمن الرحیم را از قلب و لسان بگوید و آیه مباركه قل انما انا بشر مثلكم... و آیه مباركه آمن الرسول بما أنزل الیه من ربه... را با تدبر بخواند و تسبیح حضرت زهرا - صلوات الله و سلامه علیها - و آیه الكرسى و سه یا یازده مرتبه سوره قل هو الله أحد و سه مرتبه یفعل الله ما یشاء بقدرته و یحكم ما یرید بعزته و آیه مباركه «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لآ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ وَ المَلـآئکةُ وَ أُوْلُوا الْعِلْمِ قَآئماً بِالْقِسْطِ لآ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکیمُ» را بخواند و اگر استغفارهاى مرویه و یا مطلق استغفار هم بكند، خوب است. بارى؛ سالك راه خدا را بعد از توبه، لازم است از مشارطه، مراقبه و محاسبه در اول صبح، مشارطه با نفسش نماید؛ مشارطه شریك و سهیم‏ در اعز و انفس سرمایه‏ها و در عرض روز تا وقت خواب، مراقبه كامل و در وقت خواب، محاسبه كامل از تمام آنچه در این مدت صرف كرده است از وقتش و از قواى ظاهرى و باطنى و آنچه از نعمت‏هاى الهى در آن صرف كرده و یا مهمل گذاشته، همه اینها به قرارى كه علماى اخلاق نوشته‏اند، عمل نماید، تفصیل آن را موكول به كتب اخلاق كه نوشته شده - واقعاً هم خوب نوشته‏اند - مى‏نماید ولى به چند فقره اهم كه خیلى مؤثر است اشاره مى‏شود و آن، این است: وقت خواب، انسان محاسبه نفس و علاج خیانت‏هاى نفس را به قدر طاقت بر خودش جداً مخمر نماید و آنچه فعلاً ممكن است از توبه و تدارك، بكند و آنچه تأخیر لازم است عزم جدى بر آن داشته باشد و بداند حالا كه مى‏خوابد، خواب هم در واقع برادر مرگ است. صریح آیه مباركه است كه مى‏فرماید: الله یتوفى الأنفس حین موتها و التى لم تمت فى منامها فیمسك التى قضى علیها الموت و یرسل الأخرى الى أجل مسمى ان فى ذلك لآیات لقوم یتفكرون،خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى‏كند و ارواحى را كه نمرده‏اند نیز به هنگام خواب مى‏گیرد؛ سپس ارواح كسانى كه فرمان مرگشان را صادر كرده نگه مى‏دارد و ارواح دیگرى را (كه باید زنده بمانند) بازمى‏گرداند تا سرآمدى معین؛ در این امر نشانه‏هاى روشنى است براى كسانى كه اندیشه مى‏كنند. پس لازم است كه فى‏الجمله، عده موت را از تجدید عهد ایمان كرده و با طهارت، روى به قبله و روى دل به قبله حقیقیه نموده به نام خدا اعمال وارده عندالنوم را به قدر قوه به عمل آورده، تسلیم روح و نفس خود را به حضرت او - جل جلاله - نماید و از اعمال وقت خواب، اهمیاتش را ترك ننماید كه عبارت باشد: اولاً در دخول رختخواب، بسم الله الرحمن الرحیم را از قلب و لسان بگوید و آیه مباركه قل انما انا بشر مثلكم... و آیه مباركه آمن الرسول بما أنزل الیه من ربه... را با تدبر بخواند و تسبیح حضرت زهرا - صلوات الله و سلامه علیها - و آیه الكرسى و سه یا یازده مرتبه سوره قل هو الله أحد و سه مرتبه یفعل الله ما یشاء بقدرته و یحكم ما یرید بعزته و آیه مباركه «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لآ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ وَ المَلـآئکةُ وَ أُوْلُوا الْعِلْمِ قَآئماً بِالْقِسْطِ لآ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکیمُ» را بخواند و اگر استغفارهاى مرویه و یا مطلق استغفار هم بكند، خوب است.